Wilderness Experience Sweden 2024

De tocht en het verblijf

Op 29 augustus was het eindelijk zover, vertrek naar Zweden voor een 5-daagse hike in de provincie Jämtland. Voor de meesten dan, want ik vertrok vanaf mijn huis in Zweden, een 6 uur durende rit naar Östersund Airport om daar iedereen te ontmoeten. De vlucht en rit verliepen vlekkeloos en ik kon al die uren alvast genieten van de adembenemende natuur in Zweden. Vanaf het vliegveld was het nog ruim 2 uur rijden naar onze startlocatie, het Kolåsens Fjällhotell, een prachtige locatie met uitzicht over het grote meer. Daar overnachtten we en werden we verwend met een heerlijk diner, alles gemaakt met zelf verbouwde groenten en lokaal gevangen vis en eland.

Na een heerlijke nachtrust stond iedereen om 9 uur paraat met gevulde rugzakken, klaar voor de tocht. Het eerste stuk naar de wildernis werden we gebracht met de boot over het meer, een stukje de rivier op en werden de rugzakken met de auto 6km het gebied in gereden. Rond 12 uur begonnen we aan onze tocht, eerst nog een klein stukje op wat leek op een smal wandelpad maar dat verdween al snel en namen we een route dwars door het bos en later over de vlaktes en door het moeras. Het is een pittig gebied om doorheen te lopen met een zware rugzak maar daar tegenover stonden steeds indrukwekkender wordende landschappen met vergezichten, bergen, elanden en rendieren. Erik had het gebied al uitgebreid verkend op een 4-daagse tocht, de uiteindelijke plek voor het basecamp gevonden en de route ernaartoe.

Het eerste doel was meteen doorlopen naar de plek waar we kamp zouden opslaan maar het werd al snel laat en de tocht zelf steeds zwaarder waardoor we besloten een tussenstop te maken in de buurt van de watervallen op Sami-terrein. Hier en daar kleine vuurtjes waarop we ons avondmaal kookten en zodra het donker werd dook iedereen als snel onder zeil, tentjes, hangmatten, tarpen... Wederom een heerlijke nacht in de volstrekt stille wildernis, af en toe het geluid van een nieuwsgierig rendier.

De volgende ochtend na een snel ontbijt werd het kampje weer opgebroken, alles verdween weer in de rugzakken en vatten we onze laatste etappe aan, wederom door hetzelfde, zware terrein, moeras en berg op, af en de volgende weer op. Maar dan kwam toch de beloning, uitzicht op het meer waar we de komende dagen zouden overnachten, prachtig! De afdaling naar het meer was net zo spectaculair als de rest van de tocht en eenmaal daar zocht iedereen een plekje op om het onderkomen op te zetten. Sommigen wat verder weg in hun eentje, sommigen met een klein groepje een stukje verderop. Iedereen was heerlijk actief en er werd gebouwd, een kleine keuken bij een omgevallen boom, zitplekjes, alles waar je blij van wordt als je op zo'n afgelegen plek zit. Het centrale kamp werd rondom een al bestaande vuurplek opgebouwd waar iedereen naartoe kon wanneer de behoefte er was.

Al snel kwamen ook de hengels tevoorschijn en werd er gevist en ook echt gevangen, prachtige forellen uit het kraakheldere meer, die werden gedeeld met de hele groep en op het vuur klaargemaakt, wat een luxe! Op de ochtenden werd er door meerdere mensen gebadderd in het meer, een stukje gezwommen en gewassen. Tikje fris maar het geeft zoveel energie en warmte als je eruit komt!

De dagen vlogen voorbij, we zijn de omgeving gaan verkennen en kijken wat er allemaal groeide aan planten en natuurlijk werden er ook paddenstoelen gevonden en verzameld, om te eten maar ook om thee te maken van Chaga. Daarnaast natuurlijk een boel bessen verzamelen iedere dag, zorgen voor brandhout en drinkwater. Als je daar mee bezig bent voel je weer wat echt leven is, zorgen voor je eigen leven, een andere routine. Het moet allemaal wel gedaan worden maar geen virtuele verplichtingen zoals e-mails of telefoontjes, computerschermen de hele dag of wat dan ook. Het scheelt natuurlijk ook dat er meestal 0 bereik was op die plek en de omgeving, maakt alles een stuk rustiger en vrediger. Het echte leven!

Eigenlijk was het weer ook fantastisch! In deze tijd van het jaar koelt het al vrij snel af en met een noordenwind blijft het fris aanvoelen maar dat mocht de pret niet drukken, het meeste van de tijd was het ook droog en in de nachten lichte sporen van het noorderlicht.

Op dinsdag begonnen we alweer aan het terugweg, met weemoed werden de kampen weer afgebroken en alles weer opgeruimd zodat niets onze aanwezigheid daar kon verraden, leave no trace! De tocht terug besloten we een rechte lijn te volgen en kwamen we in no time weer bij de plek waar we opgehaald werden met de boot of sommigen liepen de 6 km nog terug naar het hotel. Eenmaal daar kon iedereen genieten van de hete douche, weer helemaal doorwarmen want het regende op het eind toch wel flink door en het stilzitten op het bootje, vol in de wind met de regen in het gezicht bracht toch wel koude handen met zich mee.

Wederom werden we getrakteerd op een sublieme maaltijd, wat een chef-kok is de eigenaar van het hotel, het zag er prachtig uit en het smaakte meer dan hemels! Fantastisch en zeker een plek die ik vaker ga bezoeken!

De laatste dag alweer, de dag van het terugreizen naar Nederland voor de meesten. Er werd best tegenop gezien om na de rust, stilte, het niets moeten weer terug te keren naar de hectische maatschappij in Nederland. Werk, geluiden, drukte. Ik denk dat iedereen wel een stukje Zweden heeft meegenomen in het hart en daaruit kan putten als het allemaal een beetje veel wordt. Van velen heb ik al gehoord dat ze snel willen terugkeren naar het mooie, soms ruige Zweden, voor vakantie of een van de cursussen hier het komende jaar.

Ondanks dat de tocht best pittig was en het weer voor wat uitdagingen zorgden zag ik vooral heel veel blije en ontspannen gezichten. Een meer dan geslaagde toch waar ik met veel plezier en blijdschap op terugkijken, zeker ook door al die blije gezichten! Ook na afloop hele mooie en oprechte berichten en zelfs een kaartje in de bus op mijn afgelegen plekje op de berg!

Tijdens en na afloop kreeg ik veel vragen over de uitrusting die ik gebruikte, daarom loop ik daar even kort doorheen, de voor- en nadelen van sommige keuzes en waarom ik gekozen had voor juist deze spullen.

De gear

Gear is altijd heel persoonlijk, wat voor de een werkt of prettig voelt hoeft voor de ander helemaal niet zo te zijn. Ik begin gewoon van binnen naar buiten:

Wol

Je gaat heel veel wollen kleding vinden in dat wat ik aan heb. Daarom eerst een heel klein stukje over wol. Wollen kleding (en wol in het algemeen) is een prachtig staaltje van wat de natuur ons kan brengen. Wol isoleert als het koud is en koelt als het warm is. Je kan dus heel wat temperatuur verschillen overbruggen zonder telkens te moeten veranderen van kleding of het uit te trekken. Een andere eigenschap is dat het ook isoleert wanneer het nat is, geen enkel ander product doet dat zo goed. Daarnaast is het ongevoelig voor vuur zoals vonkjes zodat je geen brandgaten krijgt of smeltende kleding in je huid. En het mooie is, ook na dagen dragen is het nog steeds reukloos, wat niet betekent dat je zelf misschien een geurtje draagt intussen ;).

Ondergoed

De onderbroek zelf laat ik achterwege maar wat ik doe als het overdag niet super koud is maar 's nachts dicht of onder het vriespunt komt is mijn Merino-wollen ondergoed aantrekken. Al de rest gaat gewoon uit, daarin zit altijd vocht of van buiten, of door je eigen transpiratie wat in de nacht gaat verdampen en waardoor je het koud kan krijgen.

Enkele voorbeelden:

Woolpower Merino Base Layer Crewneck 200 - ondershirt met lange mouwen
Woolpower Merino Long Johns 400 - lange onderbroek

Shirt

Ook hier is mijn absolute favoriet wol, een dun shirt met minstens 80% wol, heel dun geweven. Je kan het dragen als dagelijks shirt of op een hike, warm en koel afhankelijk van jou lichaamstemperatuur en omgeving. Zelf heb ik een paar shirts van Bergans of Norway, helaas nu niet verkrijgbaar maar als alternatief kan je deze gebruiken, al hebben ze niet die leuke opdrukken:

Woolpower Merino Base Layer Tee LITE
Woolpower Merino Base Layer Crewneck LITE - Pine Green

Trui

Als absolute aanrader is deze (verrassend) wollen trui (mid-layer) van Woolpower, mijn tweede huid om zo maar te zeggen. Ik leef ongeveer in deze trui, heeft een volledige rits en is superzacht en belangrijker nog, warm! De verlengde mouwen hebben een opening voor je duimen, als het kouder wordt voel je meteen de warmte om je polsen en kan je best lang doorgaan zonder een extra laag te hoeven aantrekken en zonder dat je mouwen in de weg gaan zitten bij wat je buiten moet doen. Ook als het warmer wordt hoef je deze trui niet meteen uit te trekken, hij voert ook de warmte weer af.

Woolpower Merino Mid Layer Full Zip Jacket 400

Broek

Een verrassende topper in outdoor broeken is toch wel de Pinewood Lappland Expert. Net als de trui hierboven is dit een topper. Belangrijk voor mij is het aanpassen van de waistsize omdat mijn buik wel eens wil opzetten gedurende dag en ook zonder riem houdt deze broek mes en zaag, en andere dingen, met gemak om je middel. Daarnaast supersnel drogend, ritsen aan de zijkant voor ventilatie en een hoeveelheid zakken waar je u tegen zegt om al je snel te bereiken tools bij de hand hebt, diep genoeg voor een zaag, sterk genoeg voor telefoon, mes etc....

Pinewood Lappland Expert Trousers

Sokken

Gaan we weer... natuurlijk wol! In verschillende diktes, voor het waarom van wol, scroll naar het begin. Nooit meer koude, klamme voeten! Is het warm, dan gebruik ik de liner sokken, voor de avond of kouder de dikkere varianten en natuurlijk voor je je slaapzak induikt, droge, dikkere sokken voor een goede nacht slaap.

Woolpower Merino Sokken Liner Classic LITE - de dunste
Woolpower Merino Sokken Ullfrotté Original 200 - iets dikker en heerlijk om mee te wandelen
Woolpower Merino Sokken Ullfrotté Original 400 - nog wat dikker
Woolpower Merino Sokken Ullfrotté Original 600 - de dikste

Natuurlijk kan je de sokken combineren afhankelijk van wat je nodig hebt.

Schoenen

Haha, mijn schoenen! Het moeilijkste op deze tocht om een beslissing over te nemen, de condities leken zo wisselend, warm weer, regen, kou, moeras... Wat voor schoenen kies je dan? Dus ik had maar liefst 4 paar schoenen in de auto gegooid met het idee de ochtend zelf te besluiten. De condities leken niet alleen heel wisselend, dat waren ze ook gewoon. Iedere dag loop ik hier in Zweden rond in deze schoenen, juist vanwege de altijd wisselende omstandigheden, droog, slippery, nat en moerassig, koud en dan weer warm... Gekozen voor die schoenen die het altijd doen in alle omstandigheden, volledig waterdicht tot ongeveer je knieën, veel grip van de zool en warm! Dat warm is wel iets om rekening mee te houden, ze zijn gebouwd tot -35, dus warm in de zomer (maar lees even terug over de wollen sokken ;) ). Er zit een buffer en soort vering in de zool waardoor ze licht aanvoelen en op iedere ondergrond een aangename loop hebben. Ik heb het dan over de Gateway1 Woodwalker:

Gateway1 Woodwalker Outdoorlaarzen

Jas

Er is maar 1 jas die alles kan. Mijn jas sinds jaren, nog steeds mijn eerste. Winddicht, waterdicht in alle omstandigheden, fireproof en toch ademend. Over deze jas kan ik prediken, de enige outdoor jas die je ooit nog koopt. Velen hebben mij met deze jas zien lopen, gebruiken om dingen in en uit het vuur te halen, door wolkbreuken zien lopen om vervolgens te zien dat ik er warm, droog en zonder brandwonden weer uitkwam. Is deze jas sexy? Vast niet, do I care? Geen seconde! Dit is mijn bescherming aan de buitenkant, als het koud is trek ik er een extra laagje (wol ;)) onderaan...

De stof van deze jas is geen wol maar verrassend genoeg katoen, zo dicht gewezen dat wanneer er water op komt de vezels gaan uitzitten en vanzelf waterdicht worden. Doordat het zo dicht geweven is kunnen vonkjes en vlammen er geen vat op krijgen omdat er niet genoeg zuurstof is. Ooit ontwikkeld voor Britse piloten en ook beschikbaar voor consumenten, ze noemen deze stof Ventile. Geloof me, ik ga zonder deze jas het bos niet in. Daarnaast is deze jas veel stiller dan andere stoffen als je door het struikgewas loopt en zo sterk dat je door dikke braamstruiken kan lopen zonder dat het scheurt of er gaatjes inkomen.

Keela Heritage Ventile Smock / Anorak

Rugzak

Jaha, we hadden ook nog een rugzak... Lang getwijfeld of ik deze rugzak wel fijn vond. De banden voelden heel hard en dun, anders dan ik gewend was van rugzakken voor langere hikes. De rugzak zelf is ultra stevig en sterk, ook nodig want ik volg geen paden en ga door de meest dichte bossen met scherpe, dode dennentakken, frambozen en alles wat je tegenkomt. Daarnaast is door die stevigheid het al met al geen lichte rugzak. Maar eenmaal gewend aan die dingen niet meer weg te denken uit mijn assortiment (heb heeeel veel rugzakken). Ik heb deze uitgebreid met de side pouches en Hatka wat mij 2x6 liter extra ruimte opleverde én 12 liter voor de Hatka. De side pouches bevatten mijn waterfles, mes en zaag en de andere kant mijn 2L Billycan en brander, op die manier kan ik snel overal bij. Onderin past mijn tent, slaapzak en matje in een apart te openen vak zodat alles ingepakt kon blijven en ik mijn onderkomen kon opzetten. Zie hieronder een stukje over drybags, essentieel bij deze rugzak want er zijn nauwelijks compartimenten om je spullen afzonderlijk op te bergen. In de hatka stop ik snel te bereiken dingen zoals mijn regenhoes voor de rugzak en regenjas (zie hierboven). De hatka bevestig je aan de voorkant van de rugzak en eenmaal losgeklikt is het een kleine dagrugzak, zo hoef ik die niet meer meer te nemen als ik eenmaal een kampje heb opgezet.

Deze rugzak is erg basic, standaard bij het Finse leger, voorzien van bijna oneindig veel mogelijkheden om met het Molle-systeem extra dingen als pouches toe te voegen. En had ik al gezegd dat ie ongeveer onverwoestbaar is?

Savotta Jääkäri - L Rugzak
Savotta Side Pouch 6L
Savotta Hatka 12L
2M WB SR PALS-mount - 25mm - Female - Van deze heb je er 4 nodig om de Hatka aan je rugzak te hangen.

Drybags

Drybags zijn sowieso een fantastische toevoeging aan al je gear maar met de bovenstaande rugzak echt een uitkomst. Je kan je spullen opbergen per categorie, bijv. kleding, eten, documenten, tondel etc.. Op die manier hoe je niet te graven naar je spullen maar meteen de goede tas pakken. En nog belangrijker, die spullen zijn en blijven droog, ook als je in de rivier valt of een hele dag in de regen loopt. Er zijn drybags in alle maten en gewicht, maar net wat je zelf wil. Hieronder voorbeelden van de maten die ik mee had:

Robens Dry Bag 4L - hier heb ik er meerdere van, voor je paspoort, telefoon, powerbank of andere kleinere dingen die droog moeten blijven
DD Hammocks Dry Bag 10 liter - deze gebruik voor mijn voedsel, door het "raampje" kan ik zien wat waar zit en op die manier makkelijk datgene eruit vissen wat ik nodig heb
Berghaus MMPS 15ltr Drysack - van dit formaat heb ik er ook meerdere, eentje voor mijn kleding (en eentje voor de gebruikte kleding) en eentje waar mijn tent, matje en slaapzak inpassen

Afhankelijk van hoeveel je mee wil nemen per drybag bepaalt hoe groot ze zijn. Hieronder een overzicht van alle drybags en maten:
Drybags

Tools

Er zijn een paar tools die altijd met me op pad gaan en standaard in mijn rugzak zitten, iedere dag weer, ook naar de supermarkt:

Mes

Messen zijn ook een persoonlijk iets, sommige vallen te groot of te klein in je hand, zijn te zwaar of juist te licht. Zelf gebruik ik vaak 2 messen, nog steeds mijn eerste mes is een eenvoudig Morakniv, goedkoop, makkelijk in onderhoud en stevig, niet te zwaar en toch voor iedere taak geschikt zoals feathersticks snijden en batonneren.

Mijn tweede mes is wat zwaarder in de hand maar ook echt robuust en een alleskunner mits goed onderhouden en geslepen (wat voor ieder mes geldt natuurlijk).

MoraKniv Companion
Casstrom No.10 Swedish Forest Knife

Slijpsteen en riem

Standaard zit er ook een slijpsteentje in mijn tas zodat ik onderweg mijn mes(sen) altijd scherp heb, erg belangrijk voor wat voor taak je ook gaat uitvoeren. Een snede van een scherp mes zal bijvoorbeeld ook altijd "schoner" zijn, minder pijnlijk en eerder genezen.

De leren riem gebruik ik (naast om mijn broek op te houden) om mijn messen te "stroppen". En een riem is daarnaast een heel handig en sterk hulpmiddel om dingen vast te binden, hout te verzamelen etc.

Fallkniven DC4 Diamond / Ceramic Whetstone - niet altijd op voorraad
Fallkniven DC3 Diamond / Ceramic Whetstone

Zaag

Eigenlijk voor mij maar 1 zaag die altijd meegaat, de Silky gomboy. Deze zijn er ook in grotere en kleinere maten maar de Gomboy is daar de beste middenweg. Dit is een trekzaag dus daar zet je alleen kracht op tijdens de trekkende beweging, anders loop je een hoog risico dat (naast dat de zaag niets doet) je de punt afbreekt.

Silky GOMBOY

Touw

Een klein beetje touw zit ook altijd in de tas, je weet nooit wat er stuk gaat wat je dan tijdelijk kan fixen maar ook snel wat ophangen of zelfs je schoenveter vervangen, een lijntje van je tent wat langer maken of vervangen, alitjd een nuttige toepassing.

DD Hammocks Paracord

Firesteel en tondel

Ook de firesteel ontbreekt niet in mijn dagelijkse tas, in wat voor weer dan ook betrouwbaar om snel een klein vuurtje te maken om een kop thee op te zetten of om warm te worden. Deze word altijd vergezeld van droge tondel waterdicht verpakt omdat je nooit weet in wat voor situatie je bent en dan niet op zoek moet willen naar iets wat snel wil branden.

Voor de firesteel ben ik enorm fan van de grotere versie die ik gebruik met de achterkant van mijn zaag. Een garantie voor veel en hete vonken!

Origin Outdoors Firesteel Goliath

Onderkomen

Tent

Nog zo'n twijfelgeval, neem je een tent, tarp, hangmat of combinatie mee? In dit geval redelijk duidelijk, het is nodig om een veilig onderkomen te hebben mocht er wat gebeuren met iemand en dan is een tent een plek om iemand veilig en warm te kunnen laten rusten. Gelukkig is dat allemaal niet nodig geweest, maar dan weet je een stukje achtergrond van de organisatie. Voor deze trip heb ik een nieuwe tent gekozen, van een merk waar ik geen ervaring mee had. De tent is super lichtgewicht, ongeveer een kilo en past met matje en slaapzak in het onderste stukje van mijn rugzak. Ik ben niet heel voorzichtig met mijn mijn spullen, vaak een beetje lomp omdat het soms snel en stevig moet zijn maar ik ben aangenaam verrast door de robuustheid van het doek, de haringen en de touwen. De tent staat in ongeveer 5-10 minuten. De ritsen voelen heel fragiel maar zijn sterker dan ik van de meest dikke ritsen gewend ben. Er is aan beide kanten genoeg buitenruimte om je spullen als schoenen en rugzakken droog te leggen en (voor mij) heel belangrijk erg goede ventilatie en ook op een natte ondergrond geen condensatie in de tent!

Nemo Equipment Hornet OSMO 2P - Ultralight Backpacking Tent

Slaapmat

Voor het eerst in misschien wel 30 jaar een slaapmat die niet lek was, van het slapen op rendierhuiden naar een hightech slaapmat. Dat was wel echt wennen maar het voelde als een echt matras, dik, solide en niet bang dat ie lek zou gaan. Kan helemaal niks zeggen over isolatiewaarden of dat ik het warmer of kouder had met of zonder dat matje. Wel dat ik het exact kon aanpassen aan hoe hard het was en ik lag op een erg ongelijke ondergrond maar het matje maakte dat ik helemaal recht lag, of in ieder geval zoals ik het fijn vond om te slapen zonder gekke hobbel en bulten. Het matje was wel veel te glad in combinatie met de slaapzak, zie hieronder.

Tensor All-Season Regular

Slaapzak

Over de slaapzak kan ik redelijk kort zijn en deze absoluut niet aanraden. Ik ben een "warme slaper", wat inhoudt dat ik het niet snel koud heb. Over het algemeen en in deze slaapzak had ik het vaak koud. Misschien ligt het aan mij, de slaapzak was meteen warm, zoals ik altijd slaap, maar werd kouder gedurende de nacht, als ik eruit ging om te plassen en meteen weer terugging was de slaapzak volledig koud, geen warmte over. De slaapzak heeft een comfort temperatuur tussen 0 (mannen) en 5 (vrouwen) graden maar ook bij 10 graden hetzelfde effect. Daarnaast in combinatie met het matje is het te glad en als je ook maar iets scheef ligt glij je alle kanten op, niet fijn wakker worden naast je matje.
De slaapzak is de Sea to Summit Tk1 - 650. Wellicht is dons niet mijn product.

Al met al slaap ik toch niet heel diep buiten dus voor mij was het geen probleem.

Koken

Wat fijn is het toch om buiten te koken, op een vuurtje! Niet altijd even gemakkelijk en het liefst zoek ik een platte steen om de gevangen vis op klaar te maken! Wat we ook deden! Als backup had ik toch mijn jagerspannetje en een billycan meegenomen. Die laatste is ideaal natuurlijk om water te koken als je niet zeker ben van de kwaliteit en een warm kopje koffie of thee is ook wel heel lekker. Lekker in het vuur zetten en wachten tot het kookt, of hangen als je een snelle tripod maakt. Maar het jagerspannetje stal toch wel de show, eieren en voor de liefhebber spek (wat vet en zout geeft, dus wat langer houdbaar en extra zout hoef je niet mee te nemen), met vers geplukte cantharellen liet meerdere mensen het water uit de mond lopen....

Jagerspan met Houten Klapgreep
Zebra Billy Can 2 liter